Gebroken dromen

Hoe verder met gebroken dromen…

Marike Schoneveld

Was jij een van die kleine meisjes die zei: “Mama, ik wil later moeder worden!” Of
was jij een van die jongetjes die riep: “Ik word brandweerman!” Veel mensen hadden
als klein kind dromen over wat ze later wilden worden. Of misschien hadden ze die
niet zo duidelijk, en kregen ze die later pas. Of werd de roeping tot brandweerman
aangepast aan iets wat beter paste. Toch kun je op een punt komen in je leven waarop
je terugkijkt en constateert dat je je dromen niet of slechts gedeeltelijk bereikt hebt.
Of dat je je dromen gerealiseerd hebt, maar dat het je niet gebracht heeft wat je
hoopte of verwachtte.

In sommige gevallen kun je spreken van gebroken dromen: iedereen kent er wel
voorbeelden van, in je eigen leven of in dat van anderen. Een alleenstaande moeder
die vroeger droomde van een man, een bruiloft en een gezin. De bruiloft is er nooit
gekomen, het gezin ontbeert een vader. Een kinderloos echtpaar, met een diep
verlangen naar een baby. Een knappe vrouw met een glansrijke carrière, maar nog
altijd, ongewenst, single. Een student die ervan droomde arts te worden, maar de
studie bleek te zwaar. Je kunt er zelf ongetwijfeld voorbeelden aan toevoegen. De
vraag is nu: als je te maken krijgt met teleurstellingen in je eigen leven of in dat van
anderen, hoe ga je daar dan mee om? In dit artikel wil ik twee wegen belichten die ik
veel tegenkom, en wil ik tevens een handreiking geven tot een derde weg.

Grote dromen: de ene kant van de medaille
In onze tijd zijn er veel ‘goeroe’s’ die ons vertellen dat we door doelgericht te leven
onze dromen waar te maken. We moeten onze talenten benutten en er iets van maken.
Je maakt een plan voor dit leven, je gaat op zoek naar je passie en je talenten, je
formuleert een missie en als je er maar voor gaat dan komt het wel goed. Het is een
fantastisch idee dat we met onze talenten een bijdrage kunnen leveren, dat we een
goede, liefdevolle partner of ouder kunnen zijn, of succesvol kunnen zijn in ons
werk. Als je maar op zoek gaat naar je talenten, op zoek naar jouw unieke bijdrage,
volhoudt, dan komt het allemaal goed. Volharding, discipline, moed, kracht, en een
flink portie positief denken, en dan kom je er wel.

Zijn we niet allemaal dol op succesverhalen… Het geeft hoop en moed om te
weten dat de maker van Monopoliespel tientallen jaren in belabberde financiële
omstandigheden heeft moeten wachten op het succes van zijn spel. Na vele jaren
kocht een spellenfabrikant het idee en was hij in een klap een rijk man. En wat is het
mooi als we kunnen geloven dat als wij maar volhouden het voor ons ook goedkomt,
wij ook onze droom kunnen waarmaken.

Gebroken dromen: de andere kant van de medaille
Dan is er nog een andere visie: het leven is niet maakbaar. Het overkomt je en je

maakt er het beste van. Een missie, een alomvattend doel voor je leven, dat zou wat
te veel gevraagd zijn. Je moet blij zijn met het geluk dat je toekomt, en leed moet je
dragen. Het hebben van dromen of het koesteren van verwachtingen voor dit leven,
kun je wellicht beter achterwege laten. Is het risico niet veel te groot teleurgesteld te
raken?

De tegenstelling
De tegenstelling tussen grote dromen en gebroken dromen, maakt dat ik mij soms
gedwongen voel te kiezen tussen twee “kampen”. De kant van de succesverhalen,
met het risico dat als jouw verhaal wat minder succesvol is, je mogelijk te horen
krijgt van je omgeving dat je simpelweg niet positief genoeg bent. Of het kamp van
de gebroken dromen, mensen die teleurstellingen meemaakten en die zich neerleggen
bij het leven zoals het is.

Dit stelt mij voor een dilemma: ik wil me niet scharen achter het ene kamp, waar mijn
teleurstelling en verdriet over gebroken dromen er niet zijn mag. Ik wil me ook niet
scharen achter het andere kamp, het geeft me het gevoel dat mijn leven er zo weinig
toe doet en geeft me een moedeloos gevoel.

Een nieuwe droom en een nieuw perspectief
Ik geloof dat we wat van elkaar kunnen leren en kunnen komen tot een derde
zienswijze. Overkomt het leven ons soms? Moeten we sommige omstandigheden
accepteren in plaats van ons ertegen blijven te verzetten? Ja, ik denk van wel. Kunnen
we tegelijkertijd onze talenten inzetten en dromen waarmaken? Ja, ook dat geloof ik.
Onze omstandigheden hebben we niet altijd voor het kiezen. Het gezin waarin we
geboren worden, hoe slim we wel of niet zijn, hoe rijk of hoe arm we zijn. We zijn
echter allemaal met een set talenten en gaven in de wereld gekomen. Hoe klein of
hoe groot deze talenten in het oog van de wereld ook zijn, het gaat erom wat je ermee
doet. En ik geloof ook dat op het moment dat je talenten in welke omstandigheden
dan ook weet om te zetten in dromen en daar doelgericht mee bezig kunt zijn,
je “succes” zult boeken.

Jouw cirkel van invloed
Covey noemt dit je cirkel van invloed. Met de persoon die jij bent, en met de talenten
die jou zijn geschonken kun je binnen je relaties, het stukje wereld waar jij invloed
op hebt, een verschil maken. Is dit altijd het succes zoals dat wordt voorgespiegeld
in magazines of films? Nee. Zijn dit altijd de dromen die je als kleine jongen of
klein meisje had? Niet altijd. Maar het is het succes ondanks de omstandigheden dat
voldoening geeft, het gevoel dat je verschil maakt en dat je ertoe doet. Dit is voor mij
de derde weg: verantwoordelijkheid nemen door de situatie hoe die is te accepteren
(met al het verdriet en de rouw die daarvoor eerst doorgewerkt moet worden!), ook al
is deze niet wenselijk. En dan te kijken naar kansen en mogelijkheden die je wel hebt:
nieuwe dromen dromen!

Herwaardering van gebroken dromen
Gebroken dromen krijgen misschien niet altijd de credits die ze verdienen.

Dromen die we hebben sluiten soms onvoldoende aan bij onze mogelijkheden,
omstandigheden of talenten. Wanneer er een streep komt door een droom, kan de
wens bijgeschaafd worden en groeien tot iets wat wel kan. Anselm Grün schrijft
hierover dat gebroken dromen van belang zijn, omdat niemand alle mogelijkheden in
zijn of haar leven kan realiseren. Om het leven in volheid te leven, moet je afscheid
nemen van en rouwen om datgene wat niet gerealiseerd kon worden. Dit is geen
gemakkelijke weg, waarin je de confrontatie met je pijn aangaat. Maar deze weg
opent wel de deuren naar het beleven van andere dromen.

Het Bijbelse perspectief
De leerlingen van Jezus hadden een droom: Jezus zou koning worden van een Joodse
Staat en de heerschappij van de Romeinen omver werpen. Is dit niet een prachtig
voorbeeld van een droom van deze tijd? Succes, macht, roem? Jezus distantieerde
zich van deze droom. Zijn droom was die van zijn Hemelse Vader, en die was veel
groter en veel mooier: het Koninkrijk van de Hemelen. Jezus wist dat de impact van
de missie die Zijn Vader voor zijn leven had, vele malen groter was dan de missie die
zijn leerlingen en vrienden voor hem hadden bedacht.

Het verhaal van Jezus is voor veel mensen het verhaal van een gebroken droom. Een
groot leraar die geweldige wonderen deed, eindigt op jonge leeftijd aan het kruis.
Maar in de Bijbel gaan gebroken dromen verder, Jezus overwon de dood. Hij deed
ertoe, veel meer nog dan Hij in de droom van zijn leerlingen ooit had gekund. Hij
zette zijn talenten in en werkte vol discipline aan zijn eigen missie. Zo mogen wij ook
met gebroken en met nieuwe dromen meewerken aan Gods grote plan.

Hoe weten we dan wat past in Gods plan? We kunnen ons aan Jezus spiegelen, want
ook Hij worstelde op momenten met het plan van Zijn Vader: aan de vooravond
van zijn lijden aan het kruis bad hij of Hij gespaard mocht worden. Maar dat paste
niet in het reddingsplan van Zijn Vader. Maakte dat van Jezus een passieveling,
die afwachtte wat Zijn Vader met Hem van plan was? Zeker niet, tot aan zijn dood
had Hij oog voor de ander en deed Hij wat in Zijn vermogen lag. Bijvoorbeeld door
Johannes de opdracht te geven om voor Zijn moeder te zorgen, door te spreken
met de moordenaar naast Hem aan het kruis. In het hier en nu bleef hij zijn roeping
volgen. Daarin mogen wij Hem volgen.

Kader
Hoe ga ik om met gebroken dromen?
Stap 1. Erken de gebrokenheid
Stap 2. Rouwen en afscheid nemen van je droom
Stap 3. Accepteer de situatie zoals die is
Stap 4. Kijk in het hier en nu wat je wel kunt
Stap 5. Neem initiatief, droom nieuwe dromen

literatuur
Stephen Covey, De zeven eigenschappen voor succes in je leven, 2009, Uitgeverij

Business Contact, Amsterdam/Antwerpen
Larry Crabb, Gebroken dromen, 2002, Uitgeverij Medema, Vaassen
Anselm Grün, Gelukkig leven, 2010, Uitgeverij Ten Have, Kampen
Rick Warren, Doelgericht leven, 2003, Uitgeverij Medema, Heerenveen
Gebroken dromen van larry crabb

Deel dit artikel